Wijzigingen erfbelasting 2025

Ieder jaar worden in de aangifte erfbelasting (wets)wijzigingen doorgevoerd.

Je kunt de aangifte erfbelasting voor 2025 uitwerken en digitaal versturen naar de Belastingdienst. De aangifte erfbelasting is beschikbaar in de cockpit van de cliënt IB. De wijzigingen die hebben plaatsgevonden, zijn hieronder beschreven.

Let op:

Op dit moment is het niet mogelijk om een aangifte erfbelasting vrij te geven wanneer deze de status Read only en verzendstatus Geen heeft. Je krijgt dan de melding 'De aangifte hoeft niet vrijgegeven te worden'. Dit is bekend en er wordt gewerkt aan een oplossing.

In de tussentijd los je dit op door de aangifte eerst klaar te zetten. Vervolgens kun je de aangifte wel vrijgeven.

Inhoud

Legitieme portie

Vanaf dit jaar wordt de berekening van de legitieme portie ondersteund. De legitieme portie is het wettelijk recht van kinderen om een minimumdeel van de nalatenschap van hun overleden ouder te ontvangen, ongeacht wat er in het testament staat. Dit deel bedraagt de helft van het erfdeel dat zij zouden krijgen volgens de wettelijke verdeling. Op het scherm van de verkrijger bestond het vinkveld Doet een beroep op legitieme portie al. Vanaf dit jaar wordt er ook doorgerekend wanneer je dit veld aanvinkt. Op verschillende schermen komt dit nieuwe onderdeel terug:

Op het scherm van de verkrijger zie je nu het nieuwe onderdeel Legitieme portie. Dit onderdeel is verplicht wanneer je het vinkveld Doet een beroep op legitieme portie hebt aangevinkt. Je vult het breukdeel van de verkrijger en de giften aan de verkrijger.
Ook bij de specificatie Verkrijgers zonder aangifte op het scherm Verkrijgers bestond het vinkveld Doet een beroep op legitieme portie al. Wanneer je dit veld hebt aangevinkt, vul je nu ook het nieuwe veld Waarde legitieme portie.
Op het scherm Nalatenschap vind je het nieuwe veld Af: Legitieme portie(s). Dit bedrag wordt automatisch gevuld aan de hand van de gegevens die je bij de verkrijger vult. Ook zie je onderaan dit scherm het nieuwe onderdeel Legitimaire massa. Hier vul je de schulden en de giften van de overledene in. Dit kun je doen door de specificatieregels te vullen óf door het bedrag direct in het veld te typen. Hiermee wordt de basis van de legitieme portie berekend.
Op het scherm Belasting wordt de legitieme portie opgeteld in de verkrijging met het veld Bij: legitieme portie.

Het bedrag van de legitieme portie per verkrijger wordt berekend aan de hand van een cirkelberekening: Het bedrag beïnvloedt namelijk het saldo van het nalatenschap, waar vervolgens ook de hoogte van de legitieme portie zelf mee hangt. De formule van de berekening, waarin X de legitieme portie is, ziet er zo uit: (A * B) -/- E -/- F = C * (D -/- (X -/- E)) + (X -/- E) -/- F + G.

A: Dit is het bedrag in het veld Legitimaire massa.
B: Dit is het breukdeel van de legitieme portie van de legitimaris. Deze waarde kom van het scherm van de verkrijger.
C: Dit is het eventueel aanwezige erfdeel van de legitimaris.
D: Wordt berekent door de volgende velden: Zuivere nalatenschap - Af: legaten vrij van recht ten laste van nalatenschap - Af: legaten niet vrij van recht ten laste van nalatenschap + Bij: totale inbrengwaarde door erfgenamen.
E: Dit is de omvang van de totale (relevante) giften aan de legitimaris, overgenomen van het scherm van de verkrijger. Het bedrag over alle regels uit de specificatie Giften aan verkrijger wordt opgeteld. Vervolgens worden alle waarden uit de specificatieregels Inbreng door erfgenamen hierbij opgeteld, maar alleen voor zover de legitimaris voorkomt in het veld Erfgenaam die inbrengt.
F: Dit is het totale bedrag van de inbreng van de legitimaris. Je somt het veld Bedrag over alle regels uit de specificatie Inbreng door erfgenamen, maar alleen voor zover de legitimaris voorkomt in het veld Erfgenaam die inbrengt.
G: Dit zijn de legaten die de legitimaris verkrijgt. Dit wordt overgenomen vanuit het veld Bij: totaal verkregen legaten van de legitimaris.

De uiteindelijke waarde van X wordt berekend aan de hand van bovenstaande formule. Vervolgens wordt de waarde van X verminderd met de omvang van de totale giften aan de legitimaris (uitkomst van stap E). De uitkomst hiervan is de waarde van het veld Bij: legitieme portie. De uitkomst wordt afgerond op een heel bedrag.

Bedrijfsopvolgingsregeling

Op de schermen Onderneming en Bedrijfsopvolging (bij het toevoegen van een nieuwe onderneming aan het nalatenschap) is vanaf dit jaar de structuur veranderd. Er wordt vanaf nu niet meer vanuit gegaan dat de verkrijger gebruik wil maken van de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR). De controle op de vereisten hiervoor wordt alleen gedaan als dit van toepassing is. De BOR-specifieke velden zijn door deze wijziging verplaatst.

Onderdelen Aanmerkelijk belang en Ander ondernemingsvermogen zijn verplaatst van het scherm Onderneming naar het scherm Bedrijfsopvolging.
Op het scherm Onderneming vind je nu naast de Gegevens onderneming ook een nieuw onderdeel Waarde ondernemingsvermogen met vier al bestaande velden:
- Waarde aanmerkelijk belang aandelen (deel gemeenschap)
- Waarde aanmerkelijk belang aandelen (deel privé)
- Waarde ander ondernemingsvermogen (deel gemeenschap)
- Waarde ander ondernemingsvermogen (deel privé)
Hier vul je in welk onderdeel van de onderneming in het nalatenschap valt. Hier vind je vier velden uit de onderdelen Aanmerkelijk belang en Ander ondernemingsvermogen die wel op het scherm Onderneming zijn gebleven.

Daarnaast is het veld Beleggingsvermogen in gehele onderneming vervallen, omdat hier vanaf 2025 niet meer op wordt gecontroleerd bij het toepassen van de BOR-vrijstelling.

De vrijstelling van de BOR is vanaf dit jaar 75% van de waarde van de onderneming in plaats van 83% in 2024. Dit geldt vanaf een goingconcernwaarde van 1,5 miljoen. Ondernemingen met een lagere waarde houden nogsteeds de 100% BOR-vrijstelling.

Correctie verwerping erfdeel

De berekening van het veld Correctie in verband met verwerping van een erfdeel door één of meer erfgenamen op het scherm Belasting is geoptimaliseerd. Er wordt nu rekening gehouden met eventuele aftrek voor fictief vruchtgebruik op de onderbedelingsvordering van de verwerper, in de fictieve situatie dat de verwerper niet had verworpen. Met deze optimalisatie wordt het veld juist berekend volgens artikel 30 SW. Daarnaast wordt de correctie nu ook pro-rata verdeeld over de verkrijgers op basis van de erfdelen.

Draagplichtcorrectie

Op het scherm Belasting van de specifieke verkrijger is het nieuwe veld Draagplichtcorrectie toegevoegd. Dit veld wordt automatisch berekend met twee bedragen.

De Totale erfbelasting over door verkrijger verkregen legaten vrij van recht wordt vanuit het bestaande veld Totale belasting (secundair recht) van de huidige verkrijger overgenomen, maar wordt als negatief bedrag weergegeven. Dit veld bevind zich binnen de rekenmachinevelden onder Af: legaten ten laste van verkrijger.
Het tweede veld Aandeel verkrijger in totale erfbelasting over legaten vrij van recht wordt als volgt berekent: Totale belasting (secundair recht) van alle verkrijgers in de aangifte inclusief de huidige verkrijger x het erfdeel van de huidige verkrijger. De uitkomst van deze berekening wordt als positief afgerond bedrag getoond in het veld.
Voorbeeld

Een ouder overlijdt en laat drie kinderen achter. Zijn nalatenschap bestaat uit € 200.000.

Kind 3 krijgt alleen en legaat vrij van recht van € 50.000.

Kind 1 en kind 2 zijn erfgenamen en delen het overige geld.

Berekening van de draagplichtcorrectie:

Kind 3:

Ontvangt € 50.000 belastingvrij.
-2.723 (de belasting over € 50.000) + -2.723 x 0/0 = € -2.723

Kind 1 en Kind 2:

0 + -2.723 x 1/2 = € 1.362

Allebei de kinderen dragen € 1.362 extra belasting af voor het legaat van kind 3.

Nalatenschap velden met waarde 0

Op het scherm Nalatenschap is het nu mogelijk om 0 in te vullen in de velden Deel privé overledene en Deel gemeenschap in de volgende specificaties:

Woning of overige onroerende zaken
Roerende zaken
Bank- en spaarrekeningen
Contant geld: let op: hier is geen specificatie aan gekoppeld. Het gaat om de hoofdvelden 98F142, 98F143 en 98F144 die allowzero moeten zijn.
Effectenrekeningen
Vorderingen en teruggaven
Onverdeelde boedels
Overige bezittingen
Schulden aan erfgenamen vanwege vooroverleden partner
Hypotheekschulden
Schenkingen op papier
Andere schulden

Door 0 in te vullen, kun je (wanneer dit gewenst is) bezittingen en schulden opgeven in het nalatenschap die niet in het deel privé overledene of in het deel gemeenschap vallen. De Belastingdienst neemt deze bedragen vervolgens niet mee in de berekening van de erfbelasting.

Klaarzetten aangifte

In de praktijk is de opsteller van de aangifte niet altijd degene die deze ook mag klaarzetten voor verzending. Vanaf dit jaar is de de autorisatie voor het uitwerken van aangiften en het klaarzetten van de aangifte daarom losgekoppeld. Je beschikt hiervoor over de knop Klaarzetten erfbelasting bovenaan het overzicht met aangiften in de cockpit cliënt IB. Deze knop vervangt het vinkveld Aangifte gereed voor verzending in de aangifte erfbelasting. Je autoriseert dit zelf naar wens in Profit op gebruikers(groep) niveau.

Let op:

De actie Klaarzetten aangifte erfbelasting is standaard geblokkeerd bij alle gebruikers(groepen). Bij uitlevering van deze actieknop is hierdoor geen enkele gebruiker geautoriseerd voor de actieknop. Autoriseer daarom zelf de juiste gebruikers(groep) in de autorisatietool voor je hiermee aan de slag gaat.

Autorisatie actieknop Klaarzetten erfbelasting in InSite

Ga naar Profit / Algemeen / Beheer / Autorisatie tool.
Selecteer de gebruikersgroep die hier recht op mag hebben.
Ga rechts naar het tabblad Autorisatie.
Autoriseer de actie Klaarzetten aangifte erfbelasting. Zet de actie op Toestaan.
Deze vind je onder Fiscaal / Inkomstenbelasting / Cliënt IB / Acties.

Gebruik actieknop Klaarzetten erfbelasting in InSite:

Open de cockpit van de betreffende cliënt IB.
Zorg dat in de aangifte erfbelasting het veld Aangifte gecontroleerd en akkoord is gevuld met een datum. De aangifte zal dan read-only zijn.
Scrol in de cockpit naar het overzicht met aangiften.
Vink de juiste aangifte erfbelasting aan en klik boven het overzicht op de actieknop Klaarzetten erfbelasting.
De status van de aangifte wordt nu doorgezet naar 1- Gereed voor aanmaken.
Het XBRL-bericht zal worden aangemaakt bij het uitvoeren van de actie Aanmaken elektronisch bericht in Profit en via de wachtrij wordt deze klaargezet in de communicatieberichten.

InSite-pagina updaten

Als je nog niet beschikt over de knop voor het klaarzetten van de aangifte in InSite (maar je wel juist bent geautoriseerd) voer je de volgende stappen uit:

Let op!

Dit is alleen nodig als je niet werkt met de AFAS versie van de pagina Cockpit client IB. Je kunt daarom eerst kijken of je de AFAS-versie van de pagina wilt publiceren.

Log in op InSite en start sitebeheer
Open de cockpit van een cliënt IB.
Klik op: Bewerken op het tabblad Pagina.
Klik op: Indeling.
Klik op: Pagina-onderdeel toevoegen.
Klik op: Onderdeel uit bestaande pagina.
Klik op: Onderdeel en zoek Aangiften IB.
Het type pagina en de pagina worden nu automatisch gevuld.
Klik op: Aanmaken.
Klik nu op het tandwiel om de toegevoegde weergave aan te passen.
Ga naar het tabblad Weergave-instellingen.
Zet Weergave-acties tonen aan.

Klik op: Aanpassen.

Concept rapportage

De koptekst van de standaardrapportage is vanaf 2025 aangepast. De tekst CONCEPT wordt vanaf nu in de Standaardrapportage Erfbelasting 20XX afgedrukt als de aangifte nog niet gecontroleerd en akkoord is. Dit betekent dat in de aangifte het veld Aangifte gecontroleerd en akkoord leeg is. Wordt dit veld gevuld, dan verdwijnt het woord CONCEPT wanneer je het rapport opnieuw afdrukt.

Direct naar

Fiscaal