Wijzigingen VA IB 2026 tov 2025

De VA IB 2026 kan vanaf november 2025 worden uitgewerkt en verstuurd naar de Belastingdienst. Hieronder staan alle wijzigingen beschreven van de voorlopige aangifte IB 2026 ten opzichte van de voorlopige aangifte IB 2025.

Inhoud

Algemeen

In de VA IB 2026 zijn een aantal algemene wijzigingen doorgevoerd:

  • Vetgedrukte teksten in de aangifte zijn waar mogelijk achter een i-teken geplaatst, waardoor de aangifte rustiger oogt.
  • De landen Andorra en Kosovo kunnen vanaf nu worden gebruikt in specificaties.
  • Bij de berekening van de Aftrek geringe eigenwoningschuld wordt nu gerekend met 73,34% (i.p.v. 76,67% in 2025).
  • In de aangifte is nu een partnerkoppeling aanwezig. Hieronder lees je hier meer over.

Geen werkelijk rendement in de VA IB 2026

Het is niet mogelijk om in de voorlopige aangifte IB 2026 werkelijk rendement op te geven voor BOX 3, omdat dit niet wordt ondersteund door de Belastingdienst.

De Belastingdienst werkt op dit moment zo: als in de aangifte inkomstenbelasting werkelijk rendement wordt toegepast, wordt een voorlopige IHZ of direct een definitieve aanslag opgelegd waarin rekening is gehouden met het werkelijk rendement. Wij hebben de Belastingdienst verzocht om in de toekomst wel het opgeven van het werkelijke rendement in de voorlopige aangifte te ondersteunen.

Partnerkoppeling

Vanaf 2026 is er in de VA IB een partnerkoppeling aanwezig. Deze koppeling werkt hetzelfde als die in de aangifte IB. De partner koppel je in de cockpit van de cliënt IB. Met de knop bovenin de aangifte kun je wisselen tussen de aangifte van de partner en die van de aangever. Als de aangifte van de aangever read-only is, wordt de aangifte van de partner ook read-only.

Door deze functionaliteit wijzigen de structuur en werking van velden in sommige gevallen. Hieronder worden de wijzigingen per scherm doorgenomen.

Persoonlijke gegevens

Op het scherm persoonlijke gegeven werken de volgende velden bij een gekoppelde partneraangifte anders in de aangegeven situaties:

  • Arbeidsinkomen partner:

    Als sprake is van een gekoppelde partneraangifte en er is sprake van fiscaal partnerschap, dan wordt het veld bij de aangever berekend aan de hand van de volgende waarden uit de partneraangifte: Arbeidsinkomen in Nederland+ Arbeidsinkomen buiten Nederland (berekend tenzij gespecificeerd). Het veld is op dat moment niet meer handmatig aan te passen.

  • Door partner verschuldigde IBPV:

    Als sprake is van een gekoppelde partneraangifte en er is sprake van fiscaal partnerschap, dan wordt het veld bij de aangever overgenomen uit het veld Verschuldigde IB/PVV uit de partneraangifte. Het veld is op dat moment niet meer handmatig aan te passen.

  • Datum verzoek echtscheiding/scheiding van tafel en bed:
  • Als sprake is van een binnelands biljet met een gekoppelde partneraangifte en het veld Heeft in de aangifteperiode een echt- of huisgenoot? is aangevinkt, dan is de waarde bij de gekoppende partner en de aangever altijd gelijk aan elkaar. Ook wanneer je deze bij de aangever aanpast.

    Ook wanneer er sprake is van een C-biljet en het veld Voldoet aan één of meer van onderstaande voorwaarden is aangevinkt, Zal de waarde van de aangiftepartner en de aangever altijd gelijk aan elkaar zijn.

  • Toetsingsinkomen partner wijzigt in veld Toetsingsinkomen partner (berekend tenzij gespecificeerd).

    Je kunt hier een specificatie toevoegen wanneer het veld Toeslagenpartner? is aangevinkt. Als je de specificatie niet vult, worden de waarden automatisch opgehaald.

    • Wanneer er wel een gekoppelde partneraangifte is en dit betreft een toeslagenpartner, wordt bij een binnenlands belastingplichtige het Verzamelinkomen belastingplichtige uit de gekoppelde partneraangifte overgenomen.
    • Wanneer deze partner buitenlands belastingplichtig is, maar géén kwalificerende buitenlands belastingplichtige, wordt dit veld berekend door het Inkomen uit werk, Voordeel uit aanmerkelijk belang en Voordeel uit sparen en beleggen van de aangiftepartner bij elkaar op te tellen.
    • Wanneer deze partner buitenlands belastingplichtig is en kwalificerende buitenlands belastingplichtige, wordt het veld overgenomen uit het veld Verzamelkomen uit het onderdeel Wereldinkomen van de partner.

    Let op

    Een partner die niet kwalificerend buitenlands belastingplichtig is, heeft geen recht op persoonsgebonden aftrek (zoals in art. 6.1 e.v. Wet IB 2001). Maar bij de berekening van het toetsingsinkomen moet wel rekening worden gehouden met inkomens die in Nederland niet belast zijn. Deze inkomens worden niet in VA IB opgegeven. In dat geval is het dus wel nodig om dit inkomen handmatig in de specificatie toe te voegen.

  • Toeslagpartner is niet verzekerd voor de Zvw in Nederland?

    Als sprake is van een gekoppelde partneraangifte en er is sprake van fiscaal partnerschap, dan wordt dit veld aangevinkt wanneer deze bij partneraangifte ook aangevinkt staat. In alle andere gevallen staat het uitgevinkt.

    Daarnaast synchroniseren alle vinkvelden m.b.t. het fiscaal partnerschap in het onderdeel Fiscaal partnerschap als sprake is van een gekoppelde partneraangifte.

BOX 1

  • Binnen het onderdeel Eigen woning wijzigt het veld Saldo inkomsten en aftrekposten eigen woning dat belastingplichtige toerekent aan zichzelf (berekend tenzij gespecificeerd) in Saldo inkomsten en aftrekposten eigen woning (na verdeling). De waarde in dit veld is gelijk aan het veld Saldo inkomsten en aftrekposten eigen woning die je vindt op het nieuwe scherm Verdeling (zie hieronder) onder de kolom Aangever.
  • Onder het onderdeel Eigen woning vind je een nieuw onderdeel Aftrek wegens geen of geringe woningschuld. Hier zie je de waarden voor de aangever, de partner en het totaal. De velden worden automatisch berekend.

BOX 2

  • Het veld Aandeel aangever voordeel uit aanmerkelijk belang (berekend tenzij gespecificeerd) wijzigt in Voordeel uit aanmerkelijk belang. De waarde in dit veld is gelijk aan het gelijknamige veld dat je vindt op het nieuwe scherm Verdeling (zie hieronder) onder de kolom Aangever.

BOX 3

  • Het veld Aandeel aangever grondslag sparen en beleggen (berekend tenzij gespecificeerd) wijzigt in Grondslag sparen en beleggen. De waarde in dit veld is gelijk aan het gelijknamige veld dat je vindt op het nieuwe scherm Verdeling (zie hieronder) onder de kolom Aangever.
  • Het veld Aandeel aangever in vrijstelling groene beleggingen (berekend tenzij gespecificeerd) is verplaatst naar het scherm Verdeling onder de kolom van de aangever, waar het veld hernoemd is naar Vrijstelling groene beleggingen.
  • Het veld Aandeel aangever rendementsgrondslag (berekend tenzij gespecificeerd) is verplaatst naar het scherm Verdeling onder de kolom van de aangever, waar het veld hernoemd is naar Saldo rendementsgrondslag.

Persoonsgebonden aftrek

Op het scherm Persoonsgebonden aftrek staan vanaf nu totaalvelden voor de verschillende posten. In de VA IB 2025 en eerder moest je op dit scherm het aangeverdeel opgeven van de persoonsgebonden aftrek opgeven. Vanaf dit jaar geef je hier het totaal van de aangever + eventuele fiscaal partner op. Op het scherm Verdeling kun je vervolgens de posten verdelen tussen beide partners.

Heffingskorting

De berekening van het veld Het verzamelinkomen van de fiscale partner op het scherm Heffingskorting wijzigt. Als het veld Aangever komt in aanmerking voor voorlopige teruggaaf van de algemene heffingskorting is aangevinkt en er een gekoppelde partneraangifte is, dan wordt dit veld automatisch overgenomen van het veld Verzamelinkomen belastingplichtige van het scherm Verzamelstaat uit de gekoppelde partneraangifte. Als het veld Aangever komt in aanmerking voor voorlopige teruggaaf van de algemene heffingskorting is aangevinkt en er geen sprake is van een gekoppelde partneraangifte, dan moet het veld handmatig worden gevuld.

Bijzondere situaties

Het veld Ingehouden Nederlandse dividendbelasting/kansspelbelasting is gewijzigd in het veld Totaal ingehouden Nederlandse dividend-/kansspelbelasting. Het aangeverdeel vul je vanaf nu in op het scherm Verdeling onder de kolom Aangever in het veld Ingehouden dividend-/kansspelbelasting (box 2 en 3).

Verdeling

Tussen de hoofdschermen Berekening IB/PVV, Zvw en Verificatie vind je nu het nieuwe scherm Verdeling. Op dit scherm verdeel je de aangever- en partnervelden die verdeeld kunnen worden. Het scherm bevat geen Taxomizer, zoals in de aangifte IB. Je verdeelt dus de posten handmatig tussen aangever en partner. De kolom Totaal en Aangever zijn daarbij niet aan te passen. In de kolom Partner kun je bedragen aanpassen en daarmee de verdeling gunstiger maken. De beginwaarde wordt overgenomen uit de gevulde partneraangifte. Wanneer je een post aanpast, past het aangeverdeel zich automatisch aan.

Het is alleen mogelijk om een post te verdelen als je voldoet aan de volgende voorwaarden:

  • Fiscaal partnerschap voor het hele jaar is aangevinkt.
  • Er is een gekoppelde partneraangifte aanwezig.
  • Het totaalveld voor deze post is gevuld

Wanneer wordt voldaan aan bovenstaande voorwaarden kun je de post handmatig verdelen door het wijzigen van de partnerkolom, zolang:

  • De waarde van het veld niet groter wordt dan het totaal
  • Wanneer de totaalwaarde een positief bedrag is, moet de waarde bij de partner ook een positief bedrag zijn.
  • Wanneer de totaalwaarde een negatief bedrag is, moet de waarde bij de partner ook een negatief bedrag zijn.

Voorbeeld

Een cliënt IB heeft fiscaal partnerschap voor het hele jaar en een gekoppelde partneraangifte. Op het scherm BOX 1: Werk en woning voeg je de woning van de twee toe. De woning is op dit moment in beide aangiften gevuld. Op het scherm Verdeling ontstaat nu in het veld Saldo inkomsten en aftrekposten eigen woning een waarde bij de kolom Aangever en Totaal. Onderin dit onderdeel zie je wat de hoogte van de belasting in BOX 1 op dat moment is. Door de waarde in de kolom Partner te wijzigen, wordt de waarde in de kolom Aangever direct aangepast. Ook het veld Belasting BOX 1 verandert automatisch mee. Zo wijzig je deze post tot je de meest voordelige verdeling hebt gevonden.

Klaarzetten aangifte

Om de VA IB klaar te zetten, beschik je vanaf de VA IB 2026 over de knop Klaarzetten aangifte in de cockpit van de cliënt IB. Dit vervangt het vinkveld Aangifte gereed voor verzending in de voorlopige aangifte op het scherm Status en voortgang. Je autoriseert dit zelf naar wens in Profit op gebruikers(groep) niveau. Een belangrijke wens is hiermee doorgevoerd.

Autorisatie actieknop Klaarzetten aangifte in InSite:

  1. Ga naar Profit / Algemeen / Beheer / Autorisatie tool.
  2. Selecteer de gebruikersgroep die hier recht op mag hebben.
  3. Ga rechts naar het tabblad Autorisatie.
  4. Zet de actie Klaarzetten voorlopige aangifte IB op Toestaan. Deze vind je onder Fiscaal / Inkomstenbelasting / Cliënt IB / Acties.

Gebruik actieknop Klaarzetten aangifte in InSite:

  1. Open de cockpit van de betreffende cliënt IB.
  2. Zorg dat in de aangifte het veld Aangifte gecontroleerd en akkoord is gevuld met een datum. De aangifte zal dan read-only zijn.
  3. Scrol in de cockpit naar het overzicht met aangiften.
  4. Vink de juiste VA IB aan en klik boven het overzicht op de actieknop Klaarzetten aangifte.
  5. De status van de aangifte wordt nu doorgezet naar 1- Gereed voor aanmaken.

    Het XBRL-bericht zal worden aangemaakt bij het uitvoeren van de actie Aanmaken elektronisch bericht in Profit. Via de wachtrij wordt deze klaargezet in de communicatieberichten.

Overnemen/opschonen

Op het scherm Overnemen/opschonen is het mogelijk om de gegevens van een (voorlopige) aangifte IB van het huidige jaar of een voorgaand jaar over te nemen. Vanuit het scherm Bijzondere situaties werden de velden onder Aftrek ter voorkoming van dubbele belasting nog niet overgenomen vanuit de aangifte IB. Vanaf de VA IB 2026 worden deze velden wel overgenomen.

In de aangifte IB op het scherm Inkomensvoorziening stonden twee velden die niet juist werden overgenomen naar de VA IB. Vanaf de VA IB 2026 worden de gegevens als volgt overgenomen:

  • Terugontvangen premies lijfrente/arbeidsongeschiktheidsverzekering wordt overgenomen naar veld Teruggekregen premies voor een lijfrente of een arbeidsongeschiktheidsverzekering die eerder is afgetrokken.
  • Afkoopsommen van lijfrenten/beroepspensioenregelingen waarop geen loonheffing is ingehouden wordt overgenomen naar veld Afkoop lijfrente waarop geen loonheffing is ingehouden of andere negatieve uitgaven inkomensvoorzieningen

Ook het veld Cryptobezittingen wordt nu overgenomen vanaf de VA IB 2025 naar de VA IB 2026.

Rapportage

De koptekst van de standaardrapportage is vanaf 2026 aangepast. De tekst CONCEPT wordt vanaf nu in Standaardrapportage voorlopige aangifte 2026 IB (Profit) afgedrukt als de aangifte nog niet gecontroleerd en akkoord is. Dit betekent dat in de aangifte het veld Aangifte gecontroleerd en akkoord leeg is. Wanneer dit veld wel is gevuld, verdwijnt het woord CONCEPT als je het rapport opnieuw afdrukt. Deze werking is gelijk aan de standaardrapportages van de aangiften IB, Vpb, dividend, schenk- en erfbelasting.

Door de nieuwe partnerkoppeling is de standaardrapportage op bepaalde onderdelen gewijzigd.

Eigen woning

De regels Aftrek geen of geringe woningschuld en In aanmerking te nemen percentage en aftrek wegens geen of geringe woningschuld verwijderd worden samen vervangen door één veld In aanmerking te nemen aftrek geen of geringe eigenwoningschuld. Als er sprake is van fiscaal partnerschap voor het hele jaar en er is een gekoppelde partneraangifte, krijgt de regel de koppen: Aangever, Partner en Totaal. Wanneer er geen fiscaal partnerschap voor het hele jaar is, dan is alleen de kop Totaal zichtbaar.

De regel Saldo inkomsten en aftrekposten eigen woning dat belastingplichtige toerekent aan zichzelf is verwijderd. Als er sprake is van fiscaal partnerschap voor het hele jaar en er is een gekoppelde partneraangifte, dan ontstaat op het rapport de titel Totaal saldo inkomsten en aftrekposten eigen woning(en), waaronder bij het onderdeel Verdeling inkomsten en aftrekposten eigen woning(en) inzichtelijk is wat de verdeling tussen de partner en de aangever is.

Persoonsgebonden aftrek

Onder de kop Persoonsgebonden aftrek vind je nu de nieuwe totaalvelden (zie kopje Persoonsgebonden aftrek hierboven). Wanneer er sprake is van fiscaal partnerschap voor het hele jaar en er is een gekoppelde partneraangifte, dan staat onder de regel Totaal persoonsgebonden aftrek de kop Verdeling persoonsgebonden aftrek met daaronder de verdeling van de totale persoonsgebonden aftrek tussen de partner en de aangever.

Belastbaar inkomen BOX 2

Het veld Aandeel aangever voordeel uit aanmerkelijk belang (berekend tenzij gespecificeerd) is verwijderd uit het rapport. Wanneer er sprake is van fiscaal partnerschap voor het hele jaar en er is sprake van een gekoppelde partneraangifte, dan ontstaat de vetgedrukte kop Verdeling voordeel uit aanmerkelijk belang met daaronder de verdeling tussen de partner en de aangever.

Belastbaar inkomen BOX 3

Het veld Aandeel aangever grondslag sparen en beleggen (berekend tenzij gespecificeerd) is verwijderd uit het rapport. Wanneer er sprake is van fiscaal partnerschap voor het hele jaar en er is sprake van een gekoppelde partneraangifte, dan ontstaat de kop Verdeling saldo grondslag sparen en beleggen met daaronder de verdeling tussen de partner en de aangever.

Groene beleggingen (inclusief vrijstelling)

Als sprake is van een C-biljet, hoeft de aangever geen groene beleggingen op te geven. Daar zijn de volgende velden verwijderd in het onderdeel Belastbaar inkomen BOX 3:

  • Totaal groene beleggingen banktegoeden
  • Totaal groene beleggingen aandelen, obligaties en dergelijke
  • Totale vrijstelling groene beleggingen
  • Aandeel aangever in vrijstelling groene beleggingen (berekend tenzij gespecificeerd)

In het onderdeel Berekening IB/PVV wordt onder de kop Heffingskortingen wel de korting voor groene beleggingen berekend bij het veld Aandeel aangever in vrijstelling groene beleggingen.

IB/PVV

In het onderdeel Berekening IB/PVV is het veld In te houden dividendbelasting/kansspelbelasting gewijzigd naar Ingehouden dividend-/kansspelbelasting (box 2 en 3) zoals in bovenstaande onderdeel Bijzondere situaties ook is benoemd. Dit veld toont de aangeverwaarde van de totale dividend-/kansspelbelasting.

Onderaan het onderdeel Berekening IB/PVV staat nu de verdeling van de totale dividend-/kansspelbelasting, wanneer er sprake is van fiscaal partnerschap voor het hele jaar en er is een gekoppelde partneraangifte. In dat geval moet de vetgedrukte kop Verdeling dividendbelasting met daaronder per naam (partner of aangever) de verdeling.